De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, C.E.G. van Gennip heeft de impactanalyses beschikbaar gesteld die gemaakt zijn vanuit oogpunt uitvoerders, kinderopvangorganisaties, werknemers en ouders. De brief en impactanalyses tref je hieronder aan.

Kinderopvang is belangrijk voor ouders om de zorg voor kinderen te kunnen combineren met een baan. Ook draagt een goede start op de kinderopvang bij aan de ontwikkeling van kinderen, zeker voor kinderen in een kwetsbare positie. De kinderopvangtoeslagaffaire heeft pijnlijk duidelijk gemaakt dat het financieringsstelsel veel eenvoudiger moet worden en dat er meer zekerheid voor ouders nodig is. In het Coalitieakkoord is daarom afgesproken om de kinderopvangtoeslag af te schaffen en te werken aan een nieuw financieringsstelsel voor de kinderopvang, waarbij er voor werkende ouders een hoge inkomensonafhankelijke overheidsvergoeding van 96% van het maximum uurtarief rechtstreeks zal worden uitgekeerd aan de kinderopvangorganisaties.

De afgelopen maanden is middels een Greenfield benadering in nauwe samenwerking met vier uitvoeringsorganisaties (DUO, Toeslagen, SVB en UWV) en de kinderopvangsector gewerkt aan de ontwikkeling van een eerste concept van dit nieuwe stelsel. Op 26 april 2023 is dit met uw Kamer gedeeld. Zoals aangekondigd zijn nu de impactanalyses van dit concept-stelselontwerp gereed.

In opdracht van het ministerie van SZW is door externe onderzoeksbureaus en het Waarborgfonds Kinderopvang de impact bepaald van het concept-stelselontwerp op ouders, kinderopvangorganisaties en medewerkers. De bij de Greenfield betrokken uitvoeringsorganisaties hebben gezamenlijk een impactanalyse gemaakt vanuit het perspectief van de uitvoering. Het kabinet is de vele betrokkenen hier zeer erkentelijk voor. Deze vier impactanalyses vindt u in de bijlagen.

Onafhankelijk hebben het Sociaal en Cultureel Planbureau en het Centraal Planbureau de maatschappelijk impact van het concept-stelselontwerp bepaald. Deze kennisnotitie maken zij vandaag openbaar.

De ontwikkeling van het concept-stelselontwerp is een eerste gedetailleerde ambtelijk exercitie geweest in samenwerking met de uitvoeringsorganisaties en de kinderopvangsector. De nu beschikbare analyses vormen waardevolle input voor politieke besluitvorming. Het kabinet zal zich buigen over de aandachtspunten en

afwegingen. Na de zomer zal ik de resultaten hiervan in een Hoofdlijnenbrief over het nieuwe financieringsstelsel voor kinderopvang aan uw Kamer doen toekomen.

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, C.E.G. van Gennip

Stelling: Het stelsel van (bijna) gratis kinderopvang wordt ook NIET in 2027 ingevoerd.

CPB en SCP: kabinetsplan kinderopvang heeft weinig effect op arbeidsparticipatie maar vergroot kansenongelijkheid

Het kabinetsplan voor (bijna) gratis kinderopvang leidt er nauwelijks toe dat ouders meer gaan werken en komt ook de ontwikkeling van kinderen niet ten goede. Bovendien is de kans groot dat het plan op korte termijn een ongunstig effect heeft op de kwaliteit van de kinderopvang en de toegankelijkheid ervan voor gezinnen met een laag inkomen. Voor hen kan kinderopvang juist duurder worden, met risico’s voor de ontwikkeling van kinderen en kansengelijkheid. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB) en het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). De kosten van het kabinetsplan bedragen circa 2,5 miljard euro. Gezien het beperkte rendement van de investering en de maatschappelijke risico’s concluderen de planbureaus dat het verstandig is om het plan te heroverwegen. Het kabinet zou daarbij vooral moeten kijken naar de effecten op de ontwikkeling van kinderen en het bevorderen van kansengelijkheid.

De gegegevens in dit artikel zijn voor het laatst bijgewerkt en gecontroleerd op 29 september 2023