Een gastouder is iemand die in eigen huis kinderopvang verzorgt voor een kleine groep kinderen. Ook kan een gastouder werken in het huis van de vraagouders.
Een gastouder (in België : onthaalouder) mag maximaal 6 kinderen tegelijkertijd opvangen. Het exacte aantal hangt af van de leeftijd van de kinderen. Een gastouder mag 5 kinderen opvangen jonger dan 4 jaar, Hierbij tellen de eventuele eigen kinderen van de gastouder onder de tien ook mee.
Kinderopvangtoeslag
Gastouders die zijn ingeschreven in het LRK behoren tot de formele kinderopvang. Het is dus mogelijk een vergoeding voor de kosten kinderopvang aan te vragen. Gastouders moeten ook zijn aangesloten bij een gastouderbureau. Voor gastouders is er een apart maximum uurtarief voor de kinderopvangtoeslag.
Verschillen gastouderopvang versus kinderdagverblijf / buitenschoolse opvang
Onderstaand de globale verschillen tussen gastouderopvang en een kinderdagverblijf / buitenschoolse opvang. Wat voor de ene ouder een nadeel is, kan voor de andere juist een pluspunt zijn.
- Opleidingsvereisten bij gastouderopvang is lager
- Gastouderopvang is kleinschaliger / huiselijker
- Door beperkt aantal kinderen bij gastouderopvang , grote leeftijdsverschillen mogelijk binnen de groep kinderen
- Bij een kinderdagverblijf en/of buitenschoolse opvang zijn meer op de leeftijd gerichte activiteiten mogelijk
- Gastouderopvang is per aantal afgesproken uren, bij KDV en BSO meer in dagdelen/blokken
- Minder continuïteit bij gastouderopvang mogelijk. Bij ziekte of vakantie van gastouder is mogelijk dat je andere opvang moet regelen. Bij kinderdagverblijf / buitenschoolse opvang wordt vervanging geregeld.
- Openingstijden : bij kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang globaal tussen 07:00 – 08:00 uur tot 18:00 -19:00 uur. Bij gastouderopvang kan het flexibeler zijn of juist beperkter (minder eenheid).
- Bij de gastouderopvang hebben de ouder(s) en kinderen te maken met 1 persoon, bij een kinderdagverblijf / buitenschoolse opvang met meerdere personen. Is er geen goede klik tussen kind en gastouder betekend dit op zoek gaan naar een andere gastouder. Bij een KDV/BSO zijn er meerdere medewerkers, dus grotere kans op een klik tussen kind en een medewerker.
- Veiligheidseisen bij gastouderopvang is lager, zo kent deze geen vierogen princpe, ook is er minder toezicht
- Investeringsniveau van de ruimtes is over het algemeen hoger bij kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang dan bij de gastouderopvang,
Oppas opa / oma subsidie
Gastouderopvang is ook bekend geworden wegens de “Subsidie voor oppasoma’s en -opa’s”.
Hoe werkt dit : als opa of oma voldoet aan de opleidingseisen worden deze als gastouder ingeschreven in het LRK en aangemeld bij een gastouderbureau. Deze vangen de kleinkinderen op en krijgen daarvoor door de kinderen betaald. De kinderen ontvangen dan weer kinderopvangtoeslag als bijdrage in de kinderopvang. Opa / oma kunnen er dan ook nog voor kiezen om de ontvangen vergoeding terug te schenken aan de kinderen. Resultaat : kleinkinderen worden opgevangen bij opa / oma en de kinderen krijgen hiervoor vergoeding van de Rijksoverheid.
Dit zorgde voor een enorme toename van gastouders tot 2010. Het aantal gastouders is sindsdien gehalveerd tot circa 22.500 (medio december). In 2010 werd wet- en regelgeving ingevoerd om de gastouderopvang te professionaliseren en fraude tegen te gaan.
