Hersenvliesontsteking

Wat is het?

Bij een hersenvliesontsteking zijn de vliezen om de hersenen (en het ruggenmerg) ontstoken. Verschillende virussen en bacteriën kunnen hersenvliesontsteking veroorzaken.

De meest voorkomende verschijnselen van een hersenvliesontsteking zijn:

  • hoge koorts;
  • koude rillingen;
  • verwardheid;
  • hoofdpijn;
  • nekstijfheid: dit is een pijnlijke en stijve nek bij het vooroverbuigen van het hoofd. Kenmerkend hierbij is dat de kin niet op de borst kan worden gebracht;
  • braken;
  • misselijkheid.
  • Bij meningokokken: soms komen er hele kleine vlekjes in de huid. Deze zijn rood of paars en kunt u niet wegdrukken.

Zuigelingen en kinderen krijgen vaak ook de volgende klachten:

  • lage temperatuur of koorts;
  • sufheid;
  • slecht drinken;
  • prikkelbaarheid;
  • luierpijn: huilen bij het verschonen;
  • ongewoon huilen
  • soms treden schokjes van het lichaam op en/of draaien de ogen weg.

Een ernstige vorm van hersenvliesontsteking wordt veroorzaakt door de meningokokbacterie. Deze bacterie kan binnen een paar uur levensgevaarlijk zijn. Het snel herkennen en behandelen van een hersenvliesontsteking is daarom erg belangrijk.

Besmetting

De bacteriën en virussen verspreiden via het hoesten, niezen, praten of door direct contact. Veel mensen dragen de bacterie zelf in hun neus zonder dat zij dit weten.

Wat kunt u als beroepskracht doen?

Bel onmiddellijk de huisarts of de eerste hulp als een kind klachten heeft zoals luierpijn en onwillekeurige schokjes, nekstijfheid, sufheid of bewusteloosheid hoge koorts én rood paarse vlekjes in de huid die zichtbaar blijven als er met een doorzichtig glas op gedrukt wordt. Wacht niet tot de ouders komen!

  • Ventileer de ruimte goed door ramen en deuren op een kier te zetten.
  • Pas de hygiëneregels handen wassen, desinfecteren en schoonmaken van de ‘Hygiënerichtlijn voor kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en buitenschoolse opvang’ goed toe.
  • Was de handen van de kinderen na het hoesten en niezen in de handen.
  • Hoest en nies in een papieren zakdoek en gooi deze meteen weg.

Melding bij de GGD

Overleg met de GGD over het informeren van de overige ouders. De behandelend arts moet sommige vormen van hersenvliesontsteking ook melden bij de GGD.

Toelaten of weren?

Een kindercentrum hoeft kinderen met hersenvliesontsteking niet te weren.

Opmerking

  • Heeft iemand meningokokkenziekte? Dan is het soms nodig om medicijnen te geven aan gezinsleden. De medicijnen helpen dan om de ziekte te voorkomen bij anderen. De GGD bekijkt samen met de arts of dat nodig is.
  • Baby’s worden via het Rijksvaccinatieprogramma gevaccineerd tegen meningokokkentype C en per 1 mei 2018 tegen typen A, C, W en Y.

Aanvullende informatie

Voor aanvullende informatie kunt u de veelgestelde vragen Meningokokken op de RIVM-site raadplegen.

Bron : Informatie over ziektebeelden voor kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en buitenschoolse opvang is opgesteld door het Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding (LCI) van het RIVM. – versie april 2018. Zie ook https://lci.rivm.nl/richtlijnen (voor professionals) of https://www.rivm.nl/