Het aandeel mannen in de kinderopvang is nog steeds relatief laag. Uit cijfers van het CBS blijkt dat in het 3e kwartaal van 2022 ongeveer 5,5% van de werkzame personen in de kinderopvang man was. In de loop der jaren is dit percentage wel iets gestegen, in 2013 was dit aandeel namelijk 4,7%.
In de provincie Drenthe was het aandeel mannen het laagst, in de provincie Utrecht het hoogst (mogelijk door aanwezigheid hoofdkantoor Partou / Smallsteps). Overzicht per provincie staat onderaan deze pagina.
Inschattingen gaan ervan uit dat circa de helft van de mannen werkzaam zijn bij de opvanggroepen van BSO’s en de helft in kantoor-, management- of facilitaire functies.
Er zijn verschillende redenen voor het lage percentage mannen in de kinderopvang. Een van oudsher belangrijke reden is dat het werken met jonge kinderen vaak gezien werd als ‘vrouwenwerk’. Tot het begin van deze eeuw werd ook niet gesproken over de genderneutrale functie “pedagogisch medewerker” maar over het vrouwelijke “leidster’”. Ook heden ten dage wordt (helaas) door sommige organisaties nog steeds gesproken over “Dag van de leidster”
Enkele misbruikschandalen hebben er ook voor gezorgd dat ouders vaak wantrouwend zijn tegen de aanwezigheid van mannen tewerk op kinderdagverblijven, met als gevolg dat deze vaak ook niet op een kinderdagverblijf te werk worden gesteld. Sinds die zaken zijn er bij kinderdagverblijven diverse veiligheidsmaatregelen (4-ogenprincipe) ingevoerd om deze schandalen te voorkomen.
Mannen belangrijk voor de kinderen
Dat mannen belangrijk zijn voor de beeldvorming van de kinderen wordt algemeen onderschreven.
Zo krijgen kinderen een breder beeld van genderrollen en wordt er meer diversiteit in de opvoeding geboden. Daarnaast kan de aanwezigheid van mannen in de kinderopvang ook positieve effecten hebben op de ontwikkeling van kinderen. Mannen hebben over het algemeen een andere manier van benaderen en communiceren dan vrouwen, wat voor sommige kinderen juist heel fijn kan zijn. Het kan bijvoorbeeld helpen om kinderen die minder goed reageren op vrouwelijke pedagogisch medewerkers toch te laten openbloeien en zich veilig te voelen in de opvang. Bovendien kan het voor kinderen met een afwezige vaderfiguur of een onstabiele thuissituatie heel waardevol zijn om een mannelijke rolmodel te hebben in de kinderopvang.
De aanwezigheid van mannelijke medewerkers in de kinderopvang kan ook bijdragen aan meer diversiteit in activiteiten en spelletjes voor kinderen.
Stellingen
Wat is jouw mening als ouder bij onderstaande stellingen?
Statistiek
Onderstaand het aandeel mannen en vrouwen werkzaam in de kinderopvang (incl peuterspeelzaal), cijfers afkomstig van het CBS en bewerkt door Kinderopvang-Wijzer.
| 2013 Q3 | 2014 Q3 | 2015 Q3 | 2016 Q3 | 2017 Q3 | 2018 Q3 | 2019 Q3 | 2020 Q3 | 2021 Q3 | 2022 Q3 | |
| % | % | % | % | % | % | % | % | % | % | |
| Nederland | ||||||||||
| mannen | 4,7 | 4,9 | 4,9 | 5,1 | 5,1 | 5,1 | 5,3 | 5,5 | 5,7 | 5,5 |
| vrouwen | 95,3 | 95,1 | 95,0 | 94,9 | 94,9 | 94,9 | 94,8 | 94,5 | 94,4 | 94,5 |
| Groningen | ||||||||||
| mannen | 8,0 | 4,5 | 5,0 | 4,8 | 8,0 | 8,0 | 7,1 | 6,5 | 6,3 | 5,4 |
| vrouwen | 92,0 | 95,5 | 95,0 | 95,2 | 92,0 | 92,0 | 92,9 | 93,5 | 93,8 | 94,6 |
| Fryslân | ||||||||||
| mannen | 4,8 | 5,3 | 5,0 | 4,8 | 4,3 | 4,0 | 3,6 | 3,1 | 2,9 | 4,9 |
| vrouwen | 95,2 | 94,7 | 95,0 | 95,2 | 95,7 | 96,0 | 96,4 | 96,9 | 97,1 | 95,1 |
| Drenthe | ||||||||||
| mannen | 5,3 | 5,6 | 5,9 | 5,6 | 4,8 | 5,3 | 4,5 | 4,2 | 3,8 | 3,6 |
| vrouwen | 94,7 | 94,4 | 94,1 | 94,4 | 95,2 | 94,7 | 95,5 | 95,8 | 96,2 | 96,4 |
| Overijssel | ||||||||||
| mannen | 3,8 | 4,3 | 4,3 | 4,2 | 5,8 | 4,0 | 5,0 | 5,9 | 5,6 | 5,2 |
| vrouwen | 96,2 | 95,7 | 95,7 | 95,8 | 94,2 | 96,0 | 95,0 | 94,1 | 94,4 | 94,8 |
| Flevoland | ||||||||||
| mannen | 4,0 | 4,3 | 4,2 | 3,8 | 3,7 | 6,1 | 5,7 | 5,4 | 5,3 | 4,9 |
| vrouwen | 96,0 | 95,7 | 95,8 | 96,2 | 96,3 | 93,9 | 94,3 | 94,6 | 94,7 | 95,1 |
| Gelderland | ||||||||||
| mannen | 5,3 | 4,7 | 4,8 | 5,6 | 5,3 | 5,1 | 4,6 | 5,0 | 5,6 | 5,2 |
| vrouwen | 94,7 | 95,3 | 95,2 | 94,4 | 94,7 | 94,9 | 95,4 | 95,0 | 94,4 | 94,8 |
| Utrecht | ||||||||||
| mannen | 5,1 | 5,5 | 5,5 | 6,6 | 7,5 | 7,0 | 6,5 | 6,9 | 7,7 | 7,4 |
| vrouwen | 94,9 | 94,5 | 94,5 | 93,4 | 92,5 | 93,0 | 93,5 | 93,1 | 92,3 | 92,6 |
| Noord-Holland | ||||||||||
| mannen | 5,2 | 5,4 | 5,5 | 5,3 | 5,1 | 5,6 | 5,9 | 6,2 | 6,2 | 6,0 |
| vrouwen | 94,8 | 94,6 | 94,5 | 94,7 | 94,9 | 94,4 | 94,1 | 93,8 | 93,8 | 94,0 |
| Zuid-Holland | ||||||||||
| mannen | 4,5 | 4,7 | 4,7 | 5,1 | 5,2 | 4,9 | 5,0 | 5,5 | 5,4 | 5,6 |
| vrouwen | 95,5 | 95,3 | 95,3 | 94,9 | 94,8 | 95,1 | 95,0 | 94,5 | 94,6 | 94,4 |
| Zeeland | ||||||||||
| mannen | 6,7 | 0,0 | 0,0 | 7,1 | 6,7 | 6,3 | 5,9 | 5,3 | 5,0 | 4,8 |
| vrouwen | 93,3 | 100,0 | 100,0 | 92,9 | 93,3 | 93,8 | 94,1 | 94,7 | 95,0 | 95,2 |
| Noord-Brabant | ||||||||||
| mannen | 4,3 | 3,7 | 3,8 | 3,7 | 4,4 | 4,0 | 4,4 | 4,1 | 4,6 | 4,9 |
| vrouwen | 95,7 | 96,3 | 96,2 | 96,3 | 95,6 | 96,0 | 95,6 | 95,9 | 95,4 | 95,1 |
| Limburg | ||||||||||
| mannen | 4,9 | 5,6 | 5,7 | 5,6 | 5,4 | 4,7 | 4,7 | 5,7 | 5,7 | 5,3 |
| vrouwen | 95,1 | 94,4 | 94,3 | 94,4 | 94,6 | 95,3 | 95,3 | 94,3 | 94,3 | 94,7 |
