Ziekteverzuim stijgt opnieuw: ook kinderopvang niet gespaard
In het eerste kwartaal van 2025 lag het ziekteverzuim onder werknemers in Nederland op 5,8%, opnieuw hoger dan een jaar eerder. Dit blijkt uit cijfers van het CBS. Ook de kinderopvangsector merkt de gevolgen: meer uitval door virussen, werkdruk en psychische klachten zorgen voor toenemende druk op teams en roosters.
Volgens het CBS zijn griep, verkoudheid en andere virusinfecties nog altijd de meest voorkomende redenen voor verzuim. En doordat het ziekteverzuim een duidelijk seizoenspatroon kent (met pieken in de winter), wordt deze 5,8% vergeleken met hetzelfde kwartaal in eerdere jaren.
Een verzuimpercentage van 5,8% betekent: op elke 1.000 werkdagen zijn er gemiddeld 58 dagen verzuimd door ziekte.
Hoe verhoudt de kinderopvang zich tot andere sectoren?
Hoewel de kinderopvang binnen de brede sector ‘zorg en welzijn’ valt, zijn er grote verschillen zichtbaar:
- De zorgsector als geheel kende het hoogste verzuim met 8,1%.
- Binnen die sector voert verpleging, verzorging en thuiszorg de lijst aan met 9,7%.
- De enige zorgbranche waar verzuim iets daalde was het sociaal werk.
Ook in de kinderopvang blijft het verzuim relatief hoog, mede door:
- een hoge blootstelling aan virussen via jonge kinderen,
- frequente personeelswisselingen en roosterproblemen,
- en een structureel hogere werkdruk, met beperkte vervangingscapaciteit.
Ter vergelijking: in sectoren zoals de horeca (3,4%) en landbouw (3,5%) is het verzuim juist licht gedaald.
Wat zijn de belangrijkste verzuimklachten?
Uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) blijkt dat in 2024 de meest genoemde oorzaken van ziekteverzuim waren:
- Griep, verkoudheid en virussen: 56%
- Psychische klachten zoals overspannenheid of burn-out: 8%
- Buikklachten en hoofdpijn: elk 5%
Met name in de kinderopvang, waar sprake is van intensief contact met jonge kinderen en een grote fysieke én emotionele belasting, komen deze klachten vaker voor.
Werkgerelateerd verzuim: zorg en onderwijs het hoogst
Van alle werknemers die in 2024 verzuimden, gaf 22% aan dat hun ziekte (deels) werkgerelateerd was. In de zorg en het onderwijs was dit aandeel het hoogst, met respectievelijk 27% en 28%.
De drie meest genoemde oorzaken van werkgerelateerd verzuim:
- Hoge werkdruk (27%)
- Besmetting op de werkvloer (15%)
- Fysiek zwaar werk (12%)
Voor de kinderopvang zijn dit herkenbare factoren. Pedagogisch medewerkers ervaren regelmatig drukke groepen, oplopende vervangingstekorten en fysieke belasting door tillen, bukken en verzorging.
Wat betekent dit voor kinderopvangorganisaties?
Deze cijfers onderstrepen opnieuw het belang van duurzame inzetbaarheid, preventie en verzuimbeleid binnen kinderopvangorganisaties. Denk aan:
- meer aandacht voor rust- en herstelmomenten,
- vroegtijdige signalering van stress en overbelasting,
- en het creëren van veilige, gezonde werkplekken.
Want alleen met gezonde medewerkers kunnen we zorgen voor gezonde en gelukkige kinderen.
Overzicht ziekteverzuim cijfers
Onderstaand overzicht van alle ziekteverzuimcijfers van 2010 tot en met 1e kwartaal 2025 van alle sectoren in Nederland, Zorg en Welzijn (waaronder ook kinderopvang valt) en Kinderopvang (inclusief peuterspeelzalen). Deze zijn afkomstig van het CBS. Let op: dit betekend dat de uitkomsten van Zorg en Welzijn licht zouden kunnen afwijken wanneer kinderopvang er uit wordt gehaald.
Wordt gekeken naar de gemiddeldes van al die jaren, onderverdeeld in het hele jaar en de kwartalen, dan blijkt dat kinderopvang ongeveer 1,4 procentpunt hogere ziekte verzuim cijfers heeft dan landelijk, maar wel iets lagere verzuim (0,1 procentpunt) dan heel Zorg en Welzijn.
| Gemiddelde | Alle | Zorg en welzijn | Kinderopvang | KO tov totaal | KO tov ZORG |
| Jaar | 4,4 | 5,8 | 5,7 | -1,3 | 0,1 |
| 1e kwartaal | 4,9 | 6,5 | 6,5 | -1,6 | 0,0 |
| 2e kwartaal | 4,3 | 5,6 | 5,5 | -1,2 | 0,1 |
| 3e kwartaal | 4,0 | 5,3 | 5,2 | -1,2 | 0,1 |
| 4e kwartaal | 4,6 | 6,0 | 6,0 | -1,4 | 0,1 |
Wordt gekeken naar de laagste verzuimscores in die periodes zien we ook een redelijk stabiel beeld, de kinderopvang heeft gemiddeld circa 0,7 procentpunt hoger ziekteverzuim dan landelijk en 0,3 procentpunt lager dan Zorg en Welzijn.
| Laagste | Alle | Zorg en welzijn | Kinderopvang | KO tov totaal | KO tov ZORG |
| Jaar | 3,8 | 4,8 | 4,5 | -0,7 | 0,3 |
| 1e kwartaal | 4,0 | 5,1 | 4,9 | -0,9 | 0,2 |
| 2e kwartaal | 3,7 | 4,6 | 4,2 | -0,5 | 0,4 |
| 3e kwartaal | 3,5 | 4,3 | 3,9 | -0,4 | 0,4 |
| 4e kwartaal | 3,9 | 4,7 | 4,7 | -0,8 | 0,0 |
Wordt er gekeken naar de hoogste verzuimpercentages in deze tijdsperiode dan zijn deze bij kinderopvang circa 2,4 procentpunt hoger dan landelijk (met een uitschieter van 3,7) en 0,3 procentpunt hoger dan Zorg en Welzijn.
| Hoogste | Alle | Zorg en welzijn | Kinderopvang | KO tov totaal | KO tov ZORG |
| Jaar | 5,6 | 7,9 | 8,3 | -2,7 | -0,4 |
| 1e kwartaal | 6,3 | 8,9 | 10,0 | -3,7 | -1,1 |
| 2e kwartaal | 3,7 | 4,6 | 4,2 | -0,5 | 0,4 |
| 3e kwartaal | 5,0 | 7,1 | 7,3 | -2,3 | -0,2 |
| 4e kwartaal | 5,6 | 8,0 | 8,3 | -2,7 | -0,3 |
Ziekteverzuim cijfers van het hele jaar.
| jaar | Periode | Alle | Zorg en welzijn | Kinderopvang | KO tov totaal | KO tov ZORG |
| 2010 | jaar | 4,2 | 5,2 | 4,5 | -0,3 | 0,7 |
| 2011 | jaar | 4,2 | 5,2 | 4,8 | -0,6 | 0,4 |
| 2012 | jaar | 4,0 | 5,0 | 4,7 | -0,7 | 0,3 |
| 2013 | jaar | 3,9 | 4,8 | 5,0 | -1,1 | -0,2 |
| 2014 | jaar | 3,8 | 4,8 | 5,2 | -1,4 | -0,4 |
| 2015 | jaar | 3,9 | 5,0 | 4,7 | -0,8 | 0,3 |
| 2016 | jaar | 3,9 | 5,1 | 4,7 | -0,8 | 0,4 |
| 2017 | jaar | 4,0 | 5,3 | 4,7 | -0,7 | 0,6 |
| 2018 | jaar | 4,3 | 5,7 | 5,5 | -1,2 | 0,2 |
| 2019 | jaar | 4,4 | 5,7 | 5,4 | -1,0 | 0,3 |
| 2020 | jaar | 4,7 | 6,4 | 6,4 | -1,7 | 0,0 |
| 2021 | jaar | 4,9 | 6,8 | 6,9 | -2,0 | -0,1 |
| 2022 | jaar | 5,6 | 7,9 | 8,3 | -2,7 | -0,4 |
| 2023 | jaar | 5,3 | 7,4 | 7,7 | -2,4 | -0,3 |
| 2024 | jaar | 5,2 | 7,3 | 7,7 | -2,5 | -0,4 |
| Gemiddelde | 4,4 | 5,8 | 5,7 | -1,3 | 0,1 | |
| Laagste | 3,8 | 4,8 | 4,5 | -2,7 | -0,4 | |
| Hoogste | 5,6 | 7,9 | 8,3 | -0,3 | 0,7 |
Ziekteverzuim cijfers van het 1e kwartaal
| jaar | Periode | Alle | Zorg en welzijn | Kinderopvang | KO tov totaal | KO tov ZORG |
| 2010 | 1e kwartaal | 4,4 | 5,7 | 5,1 | -0,7 | 0,6 |
| 2011 | 1e kwartaal | 4,6 | 5,8 | 5,3 | -0,7 | 0,5 |
| 2012 | 1e kwartaal | 4,4 | 5,5 | 5,1 | -0,7 | 0,4 |
| 2013 | 1e kwartaal | 4,5 | 5,7 | 5,7 | -1,2 | 0,0 |
| 2014 | 1e kwartaal | 4,0 | 5,1 | 5,4 | -1,4 | -0,3 |
| 2015 | 1e kwartaal | 4,4 | 5,6 | 5,4 | -1,0 | 0,2 |
| 2016 | 1e kwartaal | 4,3 | 5,8 | 5,3 | -1,0 | 0,5 |
| 2017 | 1e kwartaal | 4,3 | 5,7 | 4,9 | -0,6 | 0,8 |
| 2018 | 1e kwartaal | 4,9 | 6,5 | 6,3 | -1,4 | 0,2 |
| 2019 | 1e kwartaal | 4,7 | 6,1 | 5,8 | -1,1 | 0,3 |
| 2020 | 1e kwartaal | 5,2 | 6,6 | 7,0 | -1,8 | -0,4 |
| 2021 | 1e kwartaal | 4,8 | 6,8 | 6,9 | -2,1 | -0,1 |
| 2022 | 1e kwartaal | 6,3 | 8,9 | 10,0 | -3,7 | -1,1 |
| 2023 | 1e kwartaal | 5,7 | 8,1 | 8,8 | -3,1 | -0,7 |
| 2024 | 1e kwartaal | 5,5 | 7,8 | 8,3 | -2,8 | -0,5 |
| 2025 | 1e kwartaal* | 5,8 | 8,1 | 8,3 | -2,5 | -0,2 |
| Gemiddelde | 4,9 | 6,5 | 6,5 | -1,6 | 0,0 | |
| Laagste | 4,0 | 5,1 | 4,9 | -3,7 | -1,1 | |
| Hoogste | 6,3 | 8,9 | 10,0 | -0,6 | 0,8 |
Ziekteverzuim cijfers van het 2e kwartaal
| jaar | Periode | Alle | Zorg en welzijn | Kinderopvang | KO tov totaal | KO tov ZORG |
| 2010 | 2e kwartaal | 4,0 | 5,0 | 4,2 | -0,2 | 0,8 |
| 2011 | 2e kwartaal | 4,1 | 5,0 | 4,5 | -0,4 | 0,5 |
| 2012 | 2e kwartaal | 3,9 | 4,9 | 4,7 | -0,8 | 0,2 |
| 2013 | 2e kwartaal | 3,8 | 4,6 | 4,7 | -0,9 | -0,1 |
| 2014 | 2e kwartaal | 3,7 | 4,7 | 5,3 | -1,6 | -0,6 |
| 2015 | 2e kwartaal | 3,7 | 4,8 | 4,5 | -0,8 | 0,3 |
| 2016 | 2e kwartaal | 3,8 | 4,9 | 4,4 | -0,6 | 0,5 |
| 2017 | 2e kwartaal | 3,9 | 5,1 | 4,6 | -0,7 | 0,5 |
| 2018 | 2e kwartaal | 4,1 | 5,4 | 5,4 | -1,3 | 0,0 |
| 2019 | 2e kwartaal | 4,3 | 5,7 | 5,2 | -0,9 | 0,5 |
| 2020 | 2e kwartaal | 4,5 | 6,1 | 5,8 | -1,3 | 0,3 |
| 2021 | 2e kwartaal | 4,7 | 6,5 | 6,9 | -2,2 | -0,4 |
| 2022 | 2e kwartaal | 5,4 | 7,5 | 7,7 | -2,3 | -0,2 |
| 2023 | 2e kwartaal | 5,0 | 7,0 | 7,3 | -2,3 | -0,3 |
| 2024 | 2e kwartaal | 5,1 | 7,2 | 7,5 | -2,4 | -0,3 |
| Gemiddelde | 4,3 | 5,6 | 5,5 | -1,2 | 0,1 | |
| Laagste | 3,7 | 4,6 | 4,2 | -2,4 | -0,6 | |
| Hoogste | 5,4 | 7,5 | 7,7 | -0,2 | 0,8 |
Ziekteverzuim cijfers van het 3e kwartaal
| jaar | Periode | Alle | Zorg en welzijn | Kinderopvang | KO tov totaal | KO tov ZORG |
| 2010 | 3e kwartaal | 3,9 | 4,7 | 3,9 | 0,0 | 0,8 |
| 2011 | 3e kwartaal | 3,8 | 4,7 | 4,6 | -0,8 | 0,1 |
| 2012 | 3e kwartaal | 3,6 | 4,5 | 4,3 | -0,7 | 0,2 |
| 2013 | 3e kwartaal | 3,5 | 4,3 | 4,6 | -1,1 | -0,3 |
| 2014 | 3e kwartaal | 3,5 | 4,4 | 4,8 | -1,3 | -0,4 |
| 2015 | 3e kwartaal | 3,5 | 4,5 | 4,3 | -0,8 | 0,2 |
| 2016 | 3e kwartaal | 3,5 | 4,6 | 4,0 | -0,5 | 0,6 |
| 2017 | 3e kwartaal | 3,7 | 4,9 | 4,4 | -0,7 | 0,5 |
| 2018 | 3e kwartaal | 3,9 | 5,1 | 5,0 | -1,1 | 0,1 |
| 2019 | 3e kwartaal | 4,0 | 5,3 | 5,0 | -1,0 | 0,3 |
| 2020 | 3e kwartaal | 4,4 | 5,9 | 6,0 | -1,6 | -0,1 |
| 2021 | 3e kwartaal | 4,6 | 6,3 | 6,5 | -1,9 | -0,2 |
| 2022 | 3e kwartaal | 5,0 | 7,1 | 7,3 | -2,3 | -0,2 |
| 2023 | 3e kwartaal | 4,8 | 6,7 | 6,8 | -2,0 | -0,1 |
| 2024 | 3e kwartaal | 4,9 | 6,9 | 6,9 | -2,0 | 0,0 |
| Gemiddelde | 4,0 | 5,3 | 5,2 | -1,2 | 0,1 | |
| Laagste | 3,5 | 4,3 | 3,9 | -2,3 | -0,4 | |
| Hoogste | 5,0 | 7,1 | 7,3 | 0,0 | 0,8 |
Ziekteverzuim cijfers van het 4e kwartaal
| jaar | Periode | Alle | Zorg en welzijn | Kinderopvang | KO tov totaal | KO tov ZORG |
| 2010 | 4e kwartaal | 4,4 | 5,4 | 4,8 | -0,4 | 0,6 |
| 2011 | 4e kwartaal | 4,2 | 5,3 | 4,8 | -0,6 | 0,5 |
| 2012 | 4e kwartaal | 4,1 | 5,0 | 4,8 | -0,7 | 0,2 |
| 2013 | 4e kwartaal | 3,9 | 4,7 | 5,1 | -1,2 | -0,4 |
| 2014 | 4e kwartaal | 4,0 | 5,1 | 5,5 | -1,5 | -0,4 |
| 2015 | 4e kwartaal | 3,9 | 5,0 | 4,7 | -0,8 | 0,3 |
| 2016 | 4e kwartaal | 4,1 | 5,3 | 5,0 | -0,9 | 0,3 |
| 2017 | 4e kwartaal | 4,2 | 5,6 | 5,1 | -0,9 | 0,5 |
| 2018 | 4e kwartaal | 4,3 | 5,8 | 5,5 | -1,2 | 0,3 |
| 2019 | 4e kwartaal | 4,5 | 5,9 | 5,6 | -1,1 | 0,3 |
| 2020 | 4e kwartaal | 4,9 | 6,9 | 6,9 | -2,0 | 0,0 |
| 2021 | 4e kwartaal | 5,4 | 7,5 | 7,5 | -2,1 | 0,0 |
| 2022 | 4e kwartaal | 5,6 | 8,0 | 8,3 | -2,7 | -0,3 |
| 2023 | 4e kwartaal | 5,5 | 7,7 | 8,1 | -2,6 | -0,4 |
| 2024 | 4e kwartaal | 5,4 | 7,5 | 8,0 | -2,6 | -0,5 |
| Gemiddelde | 4,6 | 6,0 | 6,0 | -1,4 | 0,1 | |
| Laagste | 3,9 | 4,7 | 4,7 | -2,7 | -0,5 | |
| Hoogste | 5,6 | 8,0 | 8,3 | -0,4 | 0,6 |
